News

Việc sử dụng điện mặt trời đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam và trên toàn thế giới, nhưng vẫn có những băn khoăn về việc tấm pin mặt trời có thực sự “xanh” hay không. Một trong những câu hỏi thường gặp là: tấm pin mặt trời phát thải bao nhiêu CO₂ trong quá trình sản xuất, và liệu nó có bù lại được lượng đó trong suốt thời gian hoạt động?

1. Phát thải CO₂ trong quá trình sản xuất

Tấm pin mặt trời, đặc biệt là loại silicon tinh thể (crystalline silicon PV) – loại phổ biến nhất hiện nay – cần trải qua nhiều bước chế tạo: khai thác cát thạch anh, tinh luyện silicon, cắt wafer, lắp ráp module và đóng gói. Các bước này tiêu tốn nhiều năng lượng, chủ yếu từ điện lưới, vốn vẫn còn phụ thuộc lớn vào nhiên liệu hóa thạch ở nhiều quốc gia.

Theo các nghiên cứu khoa học (NREL, IEA), để sản xuất 1 kWp tấm pin mặt trời phát thải khoảng 300–600 kg CO₂. Như vậy, với một hệ 3 kWp – mức trung bình hộ gia đình Việt Nam thường lắp – sẽ gây phát thải khoảng 0.9 –1,8 tấn CO₂ trong khâu sản xuất.

2. Thời gian hoàn vốn carbon (carbon payback time)

Tuy phát thải ban đầu không nhỏ, nhưng bù lại, trong quá trình sử dụng, hệ thống điện mặt trời không phát thải trực tiếp CO₂, và giảm đáng kể lượng điện lấy từ lưới – vốn phát thải cao. Tùy theo vị trí lắp đặt và hiệu suất, các hệ PV thường bù lại toàn bộ lượng CO₂ phát thải ban đầu chỉ trong vòng 1–2 năm sử dụng.

Cụ thể:

• 1 kWp điện mặt trời tại Việt Nam sản sinh khoảng 1.300–1.500 kWh/năm.
• Trung bình, mỗi kWh điện lưới phát thải 0,5–0,7 kg CO₂.
• Do đó, 1 kWp giúp tránh được 650–1.000 kg CO₂/năm, gần bằng lượng CO₂ đã phát ra trong quá trình sản xuất.

Với tuổi thọ trên 30 năm, mỗi kWp tấm pin mặt trời sẽ giúp giảm phát thải từ 20–30 tấn CO₂, lớn gấp 25–30 lần lượng CO₂ ban đầu.

3. Kết luận

Dù có phát thải CO₂ trong khâu sản xuất, nhưng tấm pin mặt trời vẫn là công nghệ “xanh” và bền vững vượt trội so với các nguồn điện truyền thống. Chỉ sau khoảng 1–2 năm hoạt động, hệ thống đã hoàn vốn carbon và tiếp tục góp phần vào giảm phát thải khí nhà kính trong suốt phần đời còn lại. Việc đầu tư vào điện mặt trời không chỉ tiết kiệm tiền điện, mà còn là hành động thiết thực vì môi trường và tương lai bền vững của hành tinh.