News

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh chuyển dịch năng lượng, hệ thống lưu trữ điện bằng pin (Battery Energy Storage System – BESS) đang trở thành một trong những giải pháp then chốt để nâng cao hiệu quả khai thác năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời và điện gió. Việc phát triển BESS không chỉ góp phần giảm áp lực lên lưới điện, mà còn mở ra cơ hội để Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 (Net Zero).

1. Giảm lãng phí năng lượng tái tạo và hỗ trợ cân bằng lưới

Theo báo cáo Vietnam Country Climate and Development Report của Ngân hàng Thế giới (World Bank, 2022), một trong những rào cản lớn của Việt Nam trong khai thác năng lượng tái tạo là sự biến động của nguồn cung. Các hệ thống lưu trữ, bao gồm BESS và thủy điện tích năng, đóng vai trò thiết yếu để điều hòa phụ tải, ổn định tần số và giảm tình trạng “cắt giảm công suất” điện mặt trời vào giờ thấp điểm.

Nghiên cứu cho thấy, việc ứng dụng hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin có thể giúp tiết kiệm hàng tỷ kWh mỗi năm nhờ hạn chế thất thoát nguồn điện tái tạo (World Bank, 2022). Đây là minh chứng rõ ràng cho lợi ích trực tiếp của BESS trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

2. Quy mô đầu tư và số liệu thực tế

Trên phạm vi toàn cầu, Ngân hàng Thế giới thông qua Chương trình Hỗ trợ Lưu trữ Năng lượng (ESMAP) đã cam kết hỗ trợ 2.527 MWh công suất lưu trữ điện bằng pin cho 14 dự án, trong đó có sáu dự án mini-grid trong giai đoạn 2021–2022 (World Bank, 2023). Những con số này minh chứng cho xu hướng mở rộng đầu tư vào công nghệ lưu trữ năng lượng, cho thấy vai trò ngày càng lớn của BESS trong việc tích hợp năng lượng tái tạo.

Tại Việt Nam, theo Comprehensive Study Report do Energy Transition Partnership (ETP) và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (STAMEQ) công bố năm 2024, thị trường BESS vẫn ở giai đoạn sơ khai, song đã xuất hiện nhiều dự án thử nghiệm quy mô thương mại. Báo cáo nhấn mạnh nhu cầu xây dựng khung tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia để bảo đảm an toàn, hiệu quả và khả năng tích hợp với hệ thống điện quốc gia (ETP & STAMEQ, 2024). Đây được xem là bước đi quan trọng để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

3. Thúc đẩy tiêu chuẩn hóa và khung pháp lý

Một thách thức lớn hiện nay là việc thiếu các tiêu chuẩn và quy định đồng bộ cho hệ thống lưu trữ điện bằng pin (BESS). Theo UNDP Việt Nam (2025), việc phát triển bộ tiêu chuẩn quốc gia về BESS, tương thích với các chuẩn mực quốc tế (IEC), là điều kiện tiên quyết để thu hút đầu tư, đảm bảo tính minh bạch và nâng cao niềm tin của thị trường.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, tiêu chuẩn hóa sẽ không chỉ giúp đảm bảo an toàn vận hành cho hệ thống lưu trữ năng lượng, mà còn tạo tiền đề cho sản xuất nội địa, giảm chi phí nhập khẩu và tăng cường năng lực cạnh tranh của ngành năng lượng Việt Nam trong khu vực.

Thông qua những luận điểm trên, hệ thống lưu trữ điện bằng pin (BESS) đang chứng minh vai trò ngày càng quan trọng trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam. Với khả năng lưu trữ, điều tiết và phân phối năng lượng hiệu quả, BESS không chỉ giúp giảm lãng phí điện tái tạo mà còn hỗ trợ vận hành lưới điện an toàn, linh hoạt. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng này, Việt Nam cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật, song song với việc huy động nguồn vốn đầu tư và thúc đẩy hợp tác quốc tế.